เข็มฉีดยาเป็นนวัตกรรมทางการแพทย์ที่คิดค้นมาเพื่อช่วยรักษาชีวิตคนไข้อย่างรวดเร็ว เพราะจะเป็นวิธีการนำยาเข้าสู่กระแสเลือดหรือกล้ามเนื้อโดยตรง ตัวยาจึงออกฤทธิ์ได้ทันทีนั่นเอง
ในปัจจุบัน เข็มฉีดยามีหลากหลายขนาดและความยาวต่างกันไป ซึ่งแต่ละแบบก็เหมาะกับการใช้งานแตกต่างกัน ดังนั้นในบทความนี้จะพาทุกคนมาทำความรู้จักวิธีการเลือกเข็มฉีดยาเบอร์ต่างๆ และความยาวต่างๆ ให้เหมาะกับการใช้งาน
เข็มฉีดยา คืออะไร
ทุกคนคงทราบกันดีอยู่แล้วว่า เข็มฉีดยา (Needle) คือ อุปกรณ์ที่ทำหน้าที่ในการลำเลียงยาเข้าไปในร่างกาย แต่อาจจะยังไม่รู้ว่า เข็มฉีดยานั้นผลิตจากสเตนเลส ชนิดใช้ครั้งเดียว ประกอบด้วย 3 ส่วน คือ หัวเข็ม (Hub) มีขนาดพอดีกับปลายกระบอกฉีดยา ซึ่งอาจมีการทำหัวเข็มเป็นสีสันต่างๆ เพื่อให้สังเกตได้อย่างชัดเจนมีขนาดและความยาวเท่าไหร่บาง ส่วนที่สอง คือ ตัวเข็ม (Shaft) เป็นส่วนที่ต่อกับหัวเข็มอาจจะมีขนาดและความยาวแตกต่างกัน และปลายเข็ม (Bevel) ที่ส่วนที่จะแทงทะลุเนื้อเยื่อเข้าไปเพื่อจ่ายยา ยิ่งปลายเข็มมีขนาดเรียวเล็กและรอยบากแหลมเท่าไหร่ ก็จะทำให้ความเจ็บน้อยลง โดยส่วนสำคัญที่จะต้องรักษาไว้ให้ปราศจากเชื้อ คือ บริเวณตัวเข็มและปลายเข็ม เพราะเป็นส่วนที่จะสัมผัสที่เนื้อเยื่อนั่นเอง
เข็มฉีดยาเบอร์ต่างๆ คืออะไร
ก่อนอื่นเลย เบอร์เข็มจะบอกถึงขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางของเข็ม โดยมีหลากหลายขนาด ซึ่งมีขนาดตั้งแต่ 14G – 32G โดยถ้ามีค่า G น้อยจะทำให้มีเส้นผ่านศูนย์กลางมาก หรือใช้สเตนเลสหนาขึ้น อย่างเข็มปลายทู่ Safety Blunt Needle เบอร์ 18G จะมีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางมาก ใช้สำหรับการดูดเก็บเลือดหรือสารต่างๆ มาก ในขณะที่เข็มฉีดยาเบอร์ 30 จะมีขนาดเรียวเล็ก เหมาะกับการใช้ฉีดยาอินซูลินหรือโบท็อกซ์ได้ อย่างไรก็ตาม การเลือกใช้เข็มฉีดยาเบอร์ต่างๆ นั้น จะขึ้นอยู่กับบริเวณที่ฉีด วัตถุประสงค์ ตัวยาที่ฉีด หรือเนื้อเยื่อของแต่ละคน
การให้ยาโดยการฉีด
โดยทั่วไปแล้ว การฉีดยาสามารถทำได้ 4 วิธี คือ การฉีดยาเข้าชั้นผิวหนัง การฉีดยาเข้าใต้ชั้นผิวหนัง การฉีดยาเข้ากล้ามเนื้อ และการฉีดยาเข้าหลอดเลือดดำ โดยแต่ละตำแหน่งจะมีวัตถุประสงค์ที่แตกต่างกัน ใช้ตัวยาแตกต่างกัน รวมไปถึงองศาการฉีดและการแทงเข็มที่แตกต่างกัน ทำให้จะต้องมีการเลือกเข็มฉีดยาเบอร์ต่างๆ ให้เหมาะสม ดังนี้
- การฉีดยาเข้าชั้นผิวหนัง จะใช้เพื่อทดสอบภูมิแพ้ของร่างกาย ฉีดยากลุ่มต้านพิษบาดทะยัก ฉีดที่บริเวณหน้าแขนหรือต้นแขน บางกรณีอาจฉีดที่ด้านหลังหรือต้นขาก็ได้ โดยมักจะใช้เข็มฉีดเบอร์ 25-27 G ความยาว 1/2- 2/3 นิ้ว ขนาดกระบอก 1 ml. เพื่อใช้ฉีดยาโดยทำมุม 5-15 องศากับผิวหนัง
- การฉีดยาเข้าใต้ชั้นผิวหนัง เหมาะการฉีดยาที่ดูดซึมได้ดีในชั้นไขมันอย่างการให้อินซูลินสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน วัคซีน MMR ป้องกันหัด-คางทูม-หัดเยอรมันวัคซีนอีสุกอีใส วัคซีน MMRV ป้องกันคางทูม-อีสุกอีใส วัคซีน JE ป้องกันโรคไข้สมองอักเสบเจอี วัคซีน Dengvaxia ป้องกันไข้เลือดออก ซึ่งมักจะฉีดเข้าไปยังบริเวณต้นแขนด้านหลัง หน้าขา และหน้าท้องรอบ ๆ สะดือ โดยจะใช้เข็มเบอร์ 24 หรือ 25-26 G ความยาว 1 นิ้ว ขนาดกระบอก 2 ml. ฉีดโดยทำมุม 45-90 องศา
- การฉีดยาเข้ากล้ามเนื้อ เหมาะกับยาที่ฉีดเข้าสู่ชั้นกล้ามเนื้อหรือการฉีดโดยให้ยาออกฤทธิ์เร็วขึ้น ซึ่งมักฉีดในบริเวณกล้ามเนื้อต้นแขน กล้ามเนื้อบริเวณสะโพก และกล้ามเนื้อต้นขาด้านนอก โดยยาที่มักใช้วิธีการนี้ฉีด ได้แก่ ยาฆ่าเชื้อ ยาแก้ปวด วัคซีนไข้หวัดใหญ่ วัคซีน HPV ป้องกันมะเร็งปากมดลูก วัคซีน dT หรือ TdaP ป้องกันบาดทะยักและคอตีบ วัคซีน DTaP-IPV-Hib-HBV ป้องกันคอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน-วัคซีนโปลิโอ-วัคซีนฮิป-วัคซีนตับอักเสบบี เป็นต้น มักใช้เข็มฉีดยาขนาด 23-27 G ความยาว 1 – 1.5 นิ้ว กระบอกขนาด 2-5 ml. และฉีดทำมุม 45-90 องศา
- การฉีดยาเข้าหลอดเลือดดำ จะเป็นการให้ยาที่ออกฤทธิ์ทันทีและยาดูดซึมเข้ากระแสเลือดได้โดยตรง อย่างยาลดกรด ยาแก้ปวดฤทธิ์รุนแรง ยาฆ่าเชื้อ และยาเคมีบำบัด มักใช้เข็มเบอร์ 20-24 G ความยาว 1-1.5 นิ้ว กระบอกขนาด 5-50 ml. และฉีดทำมุม 10-15 องศากับผิวหนัง
นอกจากตำแหน่งและวิธีการฉีดยาแล้ว การเลือกเข็มฉีดยาเบอร์ต่างๆ หรือขนาดต่างๆ นั้นจะขึ้นอยู่กับขนาดตัวของคนไข้ด้วย เช่น คนไข้ที่เป็นเด็กอาจรู้สึกเจ็บได้ง่ายและมีขนาดเนื้อเยื่อผิวหนังที่น้อย ก็อาจจะเลือกใช้เข็มฉีดยาเบอร์ใหญ่และมีความยาวเข็มฉีดยาที่สั้น เพื่อฉีดเข้าไปเพียงเล็กน้อยก็ถึงตำแหน่งที่ต้องการแล้ว ในทางตรงกันข้าม หากเป็นคนไข้ที่มีขนาดตัวใหญ่ มีชั้นไขมันที่เยอะ ก็อาจจะเลือกความยาวเข็มที่มากกว่า เพื่อที่จะได้ฉีดเข้าถึงตำแหน่งที่ต้องการได้อย่างแม่นยำและช่วยให้การรักษาได้ตรงจุดนั้นเอง
Life is Once
นี่คือสิ่งที่ ONCE Medical เชื่อมั่นและยึดถือ เพราะหมายถึง “ชีวิต” ที่มีเพียงแค่ครั้งเดียว การใช้ชีวิตที่สร้างสรรค์ผนวกเข้ากับการมอบความปลอดภัย และยกมาตรฐานชีวิตให้สูงขึ้นผ่านการเข้าถึงการฉีดยาและเข็มฉีดยาที่มีคุณภาพทั้งสำหรับบุคลากรทางการแพทย์และคนไทยทุกคน เราจึงได้ผลิตและจัดจำหน่ายเข็มฉีดยาที่ได้มาตรฐานสูงผ่านโรงงานผลิตเข็มแห่งแรกในประเทศไทยและอาเซียน พร้อมมอบความปลอดภัยในชีวิตให้กับทุกคนในโลก
สั่งซื้อเข็มฉีดยาและไซริงค์จากทาง ONCE Medical
ติดต่อได้ผ่านทางเบอร์โทรศัพท์
เบอร์โทร: +66(0)34 422 449
เบอร์ Hotline: +66(0)89 9009 185
ช่องทาง LINE OA: @oncemedical
รวมถึงการติดต่อผ่านการกรอกแบบฟอร์ม ที่นี่ และ Inbox: เข็มฉีดยา ONCE